BCCAP000000000000133ELEC

TOA TOA, maduro; madurarse. Ti totoa: no está del todo maduro. SAKAN. 1 Maduro, sesudo, prudente. Asta Ice utoa: hasta que sea mayor. 1 Endu– recerse. Tumoa i titanos: se endu– reció la mollera. TINEA, madurez; prudencia. 1 man– tineanñiha nae inheka: los recoge– reís en su adolescencia. TOAYE, ser prudente para, en. N(J¡– toaye yo ni patgonho: hazme pru– dente a mi hijo. TOA NA ANTE: alma perfecta. Toa na taotao: hombre cabal. NÁTOA, que da prudencia. Nátoa i galute: el garrote despabila. MATUA, noble. Véase. TOABIA, todavía. TRABIA. KAIHA. GEFKAIHA. TOA Y A, toalla. SAOSAOKANAI. TOCHO~G, nudo; anudar, hace1· un nudo. DOCHON, véase. TODABIA, todavía. Ti mánsaosao: todavía no se ha limpiado. TODO, todo, toda. (Ti holcog maf(J¡– han: no se ha vendido todo. Holcog hadanche i mafatitinas: todo se ha hecho exactamente. Hugagao i lah– yayan i mañantos: ruego a todos los santos.) TODO SIHA 1 TAOTAO :" todos los hom– bres. Todo lahe: cada hombre; todo varon. Todo i lugat: todos los lu– gares. (Haf(J;-ha matagoho: todo lo que me mandan. Mano i siñaho: todo lo que puedo.) Equivalentes ap1·oximados de todo: TODO I LUGAT: mano-ha; mano-ha guato. TODO AYO I: Ayo siha i; mano ayo i. TODO SIHA HASETBE: hachasetbe si ha. TI MAIGO YO TOLA NOCHE: ti mai– go yo na pueñge. HAPOLO TODOS SmA: halachai pu– molo siha. UNFATINAS NU TODO I SISIÑAN I KANAIMO: unfatinas yan i hini– lat i lcanaimo na finatinas. TODO-HA HANASIÑA: ho/cog Nár siña. TOFAN, repleto; plagarse. LUHUF. TU HU F. NATOFAN, atestar, henchir, atracar; 277 / TOGTOG plagar de algo un lugar. TEFAN, lo sobrante; repartir las so– bras. Tinefan: lo repartido. 1 te– tan: un pedazo. TOFTOF, colmado, cúmulo, montón, pila. Kololoña toftof i anite: más cantidad tiene el diablo. Toftof i chakan: pululan las ratas. NATOFTOF, colmar. Si Yuus unatof– tof grasia i antimo: Dios colmará de gracia tu alma. Hanatoftof yo: colmarme. NATOFTUFE, a quien. Natoftufe yo grasia: cólmame de gracia. TOGCHA, cuerno, acornear; aguijón, aguijonear; pinchar, taladrar; dar golpe de arma, cuerno o aguijón. Tumotogcha atof: está agonizando. 1 Dar fruto; .producir. MANOGCRA, fructificar, dar fruto. Manonogcha mauleg na tinegcha: produce buen frutó. Gefmanogcha: fructífero. Manonogcha i trigo: va espigándose el trigo. 1 Dar golpe de cuerpo, arma, &. TINEGCHA, bote, golpe de lanza, arma, cuerpo, &; 1 Fruta, fruto. TÍTOGCHA, acorneador; serlo. Ab– mam nae ti tumítogcha: hace mu– cho tiempo que no acornea. F;\FANOGCHA, que dá fruto; fructífe– ro. Ti fumáfanogcha: ya no da frutos. TOGCHAE, a quien. Utogchae hit: nos dará algún cornazo, o fruto, &. ANOGCHA, estar en conformidad con. Véase. TOGGE (tugie), escribir a. Hutogge hao: te escribo. Hatogge i hilon: escribió al jefe. Haye malagomo untotge?: a quién quieres escribir? TOGGIYE, para, por otro. Guiya tu– moggiye hit leblo: nos escribió un libro. TOGÑGA: TOTÑGA, que todo lo sabe; .muy sabio. TUÑGO. TOGPOÑG, mango, asa; cabo; asta. Tulot i tegpoñg i lagua: llámase TULOT, al mango de la red. Togpoñg ni i dos pedasos: cachas. KrLILI, véase. TOGSAN, bacalao. TOGTOG, abrazar; abarcar. Tineg– tog idos kanai: brazado. Hatogtog todo enao: comprende todo eso. Tegtog i kanaimiyo: cruzad las ma-

RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz