BCCCAP00000000000000000001014
Es, pues, innegable que el sumista dominico Silvestre de Prierio admite materia de suyo leve y, consiguientemente, pecados ex genere suo veniales; pero puede afirmarse que su extensión es francamente reducida, puesto que todo precepto importa obligación sub mortali, lo que significa que sólo se podrá descubrir materia leve y pecados ex genere suo veniales en las transgresiones de consejos o mandatos, es decir, de prescripciones no preceptivas: « Quaeritur quomodo pec– catum mortale discerní possit a veniali? Et dico quod omnia peccata quae sunt contra praecepta divinae ,aut naturalis aut humanae legis..., sunt peccata mortalia secundum omnes doctores regulariter... Omnia vero peccata quae sunt contra mandata vel oonsilia, sunt regulariter venialia » 87 • Finalmente, para juzgar acertadamente acerca de la exten– sión de la materia leve y de los pecados ex genere suo veniales, no se debe perder de vista que el carácter preceptivo, mandatorio o con– sultivo de las prescripciones humanas, tal como lo hemos indicado más arriba, depende potísimamente de la intención del prelado o legislador, lo que casi equivale a decir que la gravedad o levedad de la materia depende del arbitrio o querer de su propio autor. El célebre comentarista del Angélico, Tomás de Vio Cayetano (1468-1533), en algunas materias puede contarse con justicia entre los cognosci possit aliquam legem esse praeceptivam aut mandatoríam vel consulto– riam ex verbis? Et dico quod non semper, quia licet verborum aliqua sint precaria: ut rogo, nolo, mando, fidei committo; et aliqua praeceptiva: ut iubeo..., et quaedam mandativa: ut mando..., tamen iura ista significata confundunt... Dico ergo quod si verba sint praeceptiva, puta praecipimus, iubemus, mandamus, praecipiendo ve! per virtutem obedientiae et huiusmodi, est praeceptum..., etsi materia non sit praeceptiva, nisi aliter constaret probabiliter de intentione. Si autem verba sunt imperativa, idest in materia nec necessaria nec multum ponderosa, non important praeceptum..., sed in materia necessaria et multum ponderosa sunt praeceptiva.., Si autem verba sunt inhibitoria, ut inhibemus, prohibemus, interdicimus et huius– modi, est praeceptum... Si vero lex aut statutum disponit per hoc verbum debet, inducit mortale et est praeceptum: quia debet ex suo proprio significato importat necessitatem..., quod tamen aliquando fallit ratione materiae, quae est consultiva, in qua importabit solam congruitatem sive debitum honestatis, et non iustitiae vel necessitatis... Ideo ly. debet importat consilium solum in casu ratione materiae... Tertio quaeritur quomodo cognosci possit ex alío quam ex verbis statuentis aliquam legem humanam esse praeceptivam? Et dico... quod si constat materiam esse praeceptivam ut quia est de necessariís ad iustitiam aut charitatem vel divinam reverentiam, sic est praeceptum..., quod tamen determinari bene non potest nisi ex communi sententia doctorum... Si vero non constet de materia et constet de intentione statuentís quod fuerint praeceptiva, est praeceptum, quia intentio prae– ponderat verbis ». 87 Ibídem, pars 2, Peccatum, n. 3, fol. 215v. 34
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NDA3MTIz